Objektif Satın Alma Kılavuzu
Yeni bir değiştirilebilir objektifli (lensli) bir kamera aldığınızda veya mevcut objektifiniz yanına yeni objektifler eklemek istediğinizde, onlarca seçeneğin arasında kaybolmanız muhtemeldir.
Objektif seçimi, bana göre kamera seçiminden dahi daha önemli ve daha karmaşık bir seçimdir. Çünkü kamera seçiminde en baştan hangi sistemi tercih edeceğinizi belirlerken, objektif seçiminde, mevcut sisteme uygunluğundan emin olarak, ihtiyaçlarınıza, kullanım alışkanlıklarınıza ve bütçenize uygun bir tercih yapmak zorundasınızdır.
Şunu da belirtmekte fayda var; kameraya yapılan bir yatırım, kazandıran bir yatırım değildir. Teknoloji geliştikçe, zaman geçtikçe ve ikinci el fakötörü de devreye girince kameraların fiyatları dramatik olarak düşer.
Oysa ki objektife yapılan yatırım çok daha uzun solukludur. Bunlar hem dayanıklı ürünlerdir, hem de kamera sisteminizi değiştirmediğiniz sürece kullanılabilirler. Ayrıca kameralar kadar sık güncellenmezler. O nedenle ikinci elde kayıpları çok daha azdır ve piyasaları çok daha hareketlidir.
O nedenle objektifleri özünde satın almazsınız. Satın alıp temiz bir şekilde bir süre kullanıp, ikinci elde elinizden çıkartırsınız. Aradaki fark ise sizin kullanım bedeliniz olur. Bu yüzden, bilinçli bir şekilde ikinci el de alınıp kullanılabilirler.
Objektif Tercihi Neden Bu Kadar Önemli?
Objektif (Lens) Fotoğraf makinesi, mikroskop, dürbün vb. optik aletlerde cisimlerden gelen ışınları alıp ekran üzerine aktaran mercek veya mercek sistemidir.
Çekeceğiniz fotoğrafın;
• Görüş açsını/büyütme oranını,
• Işık miktarını,
• Net alan derinliğini,
• Detayını ve keskinliğini,
• Renk ve kontrastını
• Yapısal mercek bozulması miktarını
Doğrudan etkileyen parçadır.
Bazı objektifler, kamera üreticileri tarafından piyasaya sürdükleri kamera ile kit yapılarak satılılırlar. Bazen de satıcılar, kameraların yanında sıklıkla tercih edilen objektifleri kit olarak daha ekonomik fiyatla satarlar. Bunlar çoğunlukla genel kullanım objektifleridir.
Ancak bizler fotoğraf hayatımızın ilerleyen dönemlerinde objektiflerimizi doğrudan kendimiz belirleyerek satın alırız.
Objektif Tercihinde Neleri Göz Önüne Almalıyız?
• Fotoğrafa ilginiz hobi olarak mı, ticari olarak mı?
• Hobi olarak ilgileniyorsanız, ağırlıklı olarak hangi tür fotoğraflar çekiyorsunuz?
• Ticari olarak ilgileniyorsanız hangi türde faaliyet göstereceksiniz?
• Düşük Işıkta çok fazla fotoğraf çekiyor musunuz?
• Bütçeniz ne kadar?
• Kameranız hava koşullarına dayanıklı mı? Objektifiniz de hava koşullarına dayanıklı olmalı mı?
• Ne kadar ağırlık taşıyabilirsiniz?
Makalenin devamında satın alacağınız objektifi belirlerken tüm bu etmenleri göz önünde bulunduracağız.
Objektiflerin Künyesi
· Odak Uzaklığı: Objektifin görüş açısı ile büyütme miktarını belirler.
· En Büyük Diyafram Açıklığı: Objektifin alabileceği en fazla ışık miktarı ile sunabileceği en dar net alan derinliğini ifade eder.
· Filtre Çapı: Objektifin önüne takılacak filtrelerin kaç mm çapında olması gerektiğini belirtir.
Bunlar ana bilgiler olup, markadan markaya değişen çeşitli harf kombinasyonları ile sahip oldukları bazı özellikler de objektif üzerinde yer alır.
Odak Uzaklığı
Odak Uzaklığı: Objektifin ışık toplama noktasından, ışığa duyarlı yüzeye olan uzaklığıdır.
Asıl olarak objektifin;
• Görüş açısını
• Yakınlaştırma miktarını belirler.
• Odak uzaklığı, tam kare (full frame) sensörlü kameralar standart kabul edilerek belirlenir.
Bu nedenle tam kareden farklı sensör boyutlarına sahip kameralara takıldığında, o sensörlerin odak çarpanları ile çarpılarak standart odak uzaklıkları bulunur.
Sabit / Değişken Odak Uzaklığı
· Sabit Odak Uzaklığına Sahip Objektifler (Sabit Objektifler): Bu objektiflerin sadece tek bir görüş açısı ve büyütme oranı vardır. Yani zoom yapılamaz. Açı değiştirilmek istenirse başka bir odak uzaklığına sahip objektif takılmalıdır. Bu tür objektiflerin üzerinde tek bir “mm” değeri bulunur. Örneğin: 35mm veya 50mm gibi…
· Değişken Odak Uzaklığına Sahip Objektifler (Zoom Objektifler): Bu objektiflerin ise görüş açısı ve büyütme oranı anlık olarak değiştirilebilir. Yani zoom yapılabilir. Bu tür objektiflerin üzerinde iki farklı “mm” değeri bulunur. Bu iki değerden küçük olanı objektifin en geniş açısını, büyük olanı ise en dar açısını belirtir ve fotoğrafçı bu değerler arasında odak uzaklığını değiştirebilir. Örneğin: 18-55mm veya 24-105mm gibi
Gözlerimizin Odak Uzaklığı ve Geniş Açı / Telefoto Ayrımı
İnsan gözünün yapısı, objektiflerden oldukça farklıdır. Gözlerimiz 150 derecelik açıya kadar algıya (Retina - 5mm objektif), 1 dereceye kadar da detay algısına (Fovea-2500mm objektif) sahiptir.
Ancak orta retinamızın algısı, yani genel detay algımız ortalama 50 derece yani 38mm/42mm odak uzaklığındadır.
Bu nedenle 35-50mm arasındaki odak uzaklıkları, insan gözüne en yakın odak uzaklıklarıdır. Bu odak uzaklıklarına sahip objektifler “Normal Objektif” olarak adlandırılırlar.
35mm’nin altına inildikçe görüş açısı genişler. Bu tür objkektiflere Geniş Açı Objektifler adı verilir.
50mm’nin üstüne çıkıldıkça görüş açısı daralır. Bu tür objektiflere de Telefoto Objektrifler adı verilir.
Odak Çarpanı:
· Orta Format (x0.79 / x0.62 Odak Çarpanı): Orta Format kameraların sensör boyutları markalara göre değişiklik göstermektedir. O nedenle odak çarpanları da birbirlerinden farklıdır.
· Tam Kare (x1 Odak Çarpanı): Eski 35mm film boyutundadır ve SEKTÖR STANDARDI olarak kabul edilir.-
· APS-C (x1.5 Odak Çarpanı): Eski APS-C film boyutundadır. Tüketici sınıfı kameralar genellikle APS-C boyutunda üretilirler.
· Four Thirds (x2 Odak Çarpanı): Olympus, Panasonic ve Xiomi kameralarda kullanılan boyuttur.
· 1’’ (x2.7 Odak Çarpanı): Üst düzey kompakt kameralarda kullanılan sensör boyutudur.
***Tüm objektiflerin odak uzaklıkları tam kareye göre belirlenir. Gerçek odak uzaklığına ulaşmak için odak çarpanı ile çarpılır.
Objektifin En Büyük Diyafram Açıklığı (Objektifin Hızı)
Diyafram; objektifin içerisinde yer alan ve kameranın içerisine girecek ışık miktarını belirlediğimiz mekanik parçadır.
Diyafram, aynı zamanda fotoğrafta yakalayacağımız net alanın büyüklüğünü de belirleyen faktörlerdendir. (Net Alan Derinliği)
Diyafram değerleri “f-Stop” ölçüsü ile belirlenir.
F değeri ne kadar küçülürse, diyafram o kadar az kapanır ve kameranın içerisine o kadar çok ışık alır.
Böylelikle kamera düşük ışık koşullarında dahi elde fotoğraf çekilebilecek değerlere ulaşabilir.
Aynı zamanda f değeri ne kadar küçükse, yani diyafram ne kadar açıksa, fotoğraftaki net alan da o kadar azalır.
Yani bir objektifin en küçük f değeri ne kadar küçükse, (Objektifin en büyük diyafram açıklığı ne kadar büyükse) lens o kadar ışık toplama kabiliyetine sahiptir, yani hızlıdır.
Markalar da çoğunlukla, büyük diyafram açıklıklarına sahip objektifleri hava koşullarına dayanıklı ve daha yüksek kalitede üretirler. Bu nedenle de bu objektifler daha pahalıdır.
• Sabit Odaklı Objektiflerde: Sabit odaklı objektiflerin tek bir en büyük diyafram açıklığı değeri olur. (50mm f/1.8 gibi veya 100mm f/2.8 gibi)
• Değişken Odaklı Objektiflerde: Değişken odaklı objektifler ise ikiye ayrılır.
• Değişken En Büyük Açıklığına Sahip Zoom Objektifler: Bu objektifler, farklı odak uzaklıklarında farklı en büyük diyafram açıklıkları verirler.
Örneğin: 18-135mm f/3.5-5.6 -> Bunun anlamı: 18mm odak uzaklığındayken diyafram en fazla f/3.5’a, 135mm odak uzaklığına kadar giderek kapanır ve 135mm’de de diyafram en fazla f/5.6’ya kadar açılabilir.
• Sabit En Büyük Diyafram Açıklığına Sahip Zoom Objektifler: Bu objektifler, farklı odak uzaklıklarında da hep aynı en büyük diyafram açıklıkları verirler. Daha üst düzey ve profesyonellerin tercih ettiği, yüksek kaliteli modelerdir. Örneğin: 24-105mm f/4 -> Bunun anlamı: 24mm odak uzaklığından, 105mm odak uzaklığına kadar diyaframın her zaman f/4’e kadar açılabilir.
Genellikle en büyük diyafram açıklığı, yani en küçük f değeri f/2.8 ve altı olan objektifler hızlı olarak kabul edilir.
Sabit Odaklı Objektifler çoğunlukla büyük diyafram açıklıklarına sahiplerdir. f/1.2 – f/1.4 – f/1.8 – f/2.8 gibi. Bu nedenle de hızlı objektiflerdir. Ancak sabit odaklı olmaları onları, zoom objektiflere göre daha kullanışsız kılar.
Zoom Objektifler ise hız konusunda sabit odaklıları yakalayamazlar. Yine de f/2 – f/2.8 sabit en büyük diyafram açıklığı olan objektifler hızlı olarak kabul edilirler.
Değişken en büyük diyafram açıklıklarına sahip objektifler ise çoğunlukla genel kullanım objektifleridir, bunlar daha ekonomik, daha hafif ve daha geniş odak aralıklarına sahiptirler.
Filtre Çapı:
Bir çok kendinden emin şehir efsanesinin tersine, filtre çapının fotoğraf kalitesiyle doğrudan bir bağlantısı yoktur.
Filtre çapı sadece, objektifin önüne takacağınız filtrelerin (UV veya Polarize gibi) çapını gösterir.
Filtre çapı ne kadar büyürse, o kadar büyük ve dalıyısıyla o kadar pahalı filtreler almanız gerekir.
O nedenle filtre çapının büyük olması değil, küçük olması avantajlıdır.
Objektif Uyumluluğu:
UYUMLU OBJEKTİF BELİRLEME
• Kamera Markası
• Sistem (DSLR/Aynasız/Telemetreli)
• Sensör Boyutu (Orta Format / Tam Kare / APS-C / Micro Four Thirds)