Kameralar (Fotoğraf makineleri), otomobiller gibi dayanıklı tüketim mallarındandır. Uzun ömürleri ve dayanıklılıkları sayesinde, ikinci el piyasası, otomobilde olduğu gibi oldukça hareketlidir. Bu makalede, ikinci el bir kamera satın alırken nelere dikkat etmeniz gerektiğini sizlere anlatıyorum.
Öncelikle eğer okumaya üşeniyorsanız; Özer Sanat YouTube Kanalında bu konu üzerine çektiğim videoyu izleyebilirsiniz.
Nelere Dikkat Etmeliyiz?
-Görüntü Sensörü: İkinci el bir kamera satın alırken mutlak sensörde çizik olmadığını kontrol edin. Toz olabilir, ancak tozun temizlenmesi için (tercihen) yetkili servise göndermeniz gerekeceğini ve maliyet çıkaracağını unutmayın.
Görüntü sensöründe çizik olup olmadığını anlamın yolu, gözlemlemek ve deneme yapmaktan geçiyor.
Eğer bir DSLR kamera satın alıyorsanız, sensör normal şartlarda aynanın arkasında, perde üzerine kapalı bir şekilde durur. Yani sensörü göremezsiniz. Sensörü görebilmeniz için kamerayı, menünün içerisinde yer alan temizleme moduna almanız gerekir.
Eğer b ir aynasız kamera satın alıyorsanız, işiniz bu bakımdan daha kolay. Aynasız kameralarda objektifi veya gövde kapağını çıkardığınız anda karşınıza çıkar.
Sensörü ışığa açı değiştirerek tutarak çizik olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Yalnız çizikleri gözle görmek her zaman kolay olmayabiliyor. Bu nedenle deneme yöntemini da yapmanızı mutlaka öneririm.
Deneme için, kameraya bir objektif takın, Pozlama Modu tekerini A (veya Av) moduna getirin. Diyafram (yani f) değerinizi en ayarlanabilecek en yüksek değere getirin (Mesela f/16-f/22-f/32 vb.). ISO'yu da otomatiğe alın. Daha sonra beyaz, lekesiz düz bir duvarın, beyaz bir kağıdın veya gökyüzünün fotoğrafını çekin. (Netleme zor olabilir, yüzeye en yakın objeye netleyebilirsiniz). Fotoğrafı çektikten sonra, zoom yaparak her noktasını gözlemleyin. Eğer sensörde çizik varsa, düz veya hafif kavisli bir çizgi olarak gözükecektir.
-(DSLR Kameralarda) Ayna ve Netleme Ekranı: Aynanın ve Netleme Penceresinin çizik olup olmadığını kontrol edin. Ayna, objektifin veya gövde kapağının hemen arkasında yer alan, 45 derece açılı yansıtıcı yüzeydir. Netleme ekranı ise bunun hemen üstünde yer alan cam yüzeydir. Bunların üzerinde yer alacak bir çizik, fotoğraflarınızda görünmeyecek olsa da, fotoğraf çekerken vizörden gözükecektir. Bu da sizi fotoğraf çekerken rahatsız edebilir.
-Vizör: DSLR Kameralarda Vizörün içerisinde toz olup olmadığını, vizör penceresinde çizik olup olmadığını kontrol edin. Aynasız kameralarda elektronik vizörde ölü piksel olmadığına ve yine vizör penceresinde çizik olmadığına dikkat edin.
-Perde: Eğer daha önce ikinci el bir kamera satın almaya niyetlendiyseniz mutlaka çekim veya perde sayısı terimini duymuşsunuzdur. Kamera üreticileri, kameralarını piyasaya sürerken bir perde ömrü belirlerler. Bu perde ömrü ortalama bir değer olup bu değere ulaşıldığında kameranın çöp olacağı anlamına gelmez. O nedenle, bu parametre kameranın ne kadar kullanıldığına bir emare olmakla birlikte, kameranın ne kadar düzgün ve temiz kullanıldığına ışık tutmaz.
Kameraların perde ömürleri, bulundukları segmentlere göre değişkenlik gösterir. Kimi kameranın perde ömrü 100.000, kiminin 150.000, kiminin 200.000'dir. Ancak daha önce de belirttiğim üzere, bu ortalama ömürdür. Perde bu değerlerden önce de iflas edebilir, çok sonra da iflas edebilir. Ben 150.000 perde ömrü olan modellerde 300-500.000 perde ömrünü gören insanlar tanıyorum. Ayrıca perde arızalandığında, çoğunlukla görece çok yüksek olmayan bir maliyete değiştirilebiliyor.
Kamera ile çekilen fotoğraf sayısı, ne yazık ki çoğunlukla kolayca ulaşılan bir bilgi değildir. Her markanın (ve hatta bazen her modelin) perde sayısına ulaşma şekli farklıdır. Bunu araştırarak öğrenebilirsiniz.
Perde konusunda, perde ömründen daha önemli olan şey; Perdede takılma veya gıcırdama olmaması. Eğer bu tür bir problem varsa bu perdenin ömrünü tamamlamak üzere olduğu anlamına gelir. Bunun için kamerayı S (veya /Tv) pozlama moduna alın, Enstantane değerini 1/500 belirleyin, seri çekime ayarlayın ve birkaç saniye boyunca deklanşöre basılı tutun. Birkaç saniye ara verdikten sonra bunu tekrarlayın. Perdenin takılıp takılmadığını veya gıcırtı çıkarıp çıkarmadığını anlamaya çalışın.
-Objektif Bağlantı Noktası: Bayonetin kendisinde ve altın elektronik devrelerde hasar olup olmadığını kontrol edin. Eğer burada bir hasar veya temazsızlık varsa objektifin diyaframı ayarlanmaz veya otomatik netleme çalışmaz.
-LCD Ekran: LCD ekranda renk farklılıkları, çizik veya daha da önemlisi ölü piksel olup olmadığını kontrol edin. Hareketli bir ekransa menteşelerinin sağlam olduğuna dikkat edin.
-Otomatik Netleme Sensörü/Noktaları: DSLR kameralarda netleme sensörü ile görüntü sensörü farklı iki sensördür. Bunların birbirine kalibre olmamaları öne veya arkaya netlemelere neden olabilir.
Aynasız kameralarda, netleme doğrudan görüntü sensörü üzerine yapıldığından, bu sorunun yaşanma olasılığı çok daha azdır.
Bunu denetlemek için; kamerayı A (veya Av) pozlama moduna alın. Eğer Zoom bir objektif takılıysa, en büyük odak uzaklığına (en uzağa zoom) ayarlayın. Diyafram (yani f) değerini objektifin izin verdiği en düşük değere ayarlayın (Mesela f/2.8-f/4 f/5.6 vb.). ISO'nuz ise otomatikte olsun. Netleme modunuzu da AF-S (veya One Shot AF) ayarladığınıza emin olun. Bu ayarlamaları yaptıktan sonra, kamera ile netleyebileceğiniz en yakın mesafeye netleyerek bir fotoğraf çekin. Çektiğiniz fotoğrafa yakınlaşarak, doğru noktaya netleyip netlemediğini kontrol edin.
Bu tür sorunlar DSLR kameralarda daha çok görüldüğünden, öne veya arkaya netleme problemleri için menüde" AF Mikro Ayarı" seçeceği sunarlar. Bu ayar ile milimetrik bazda bu sorunlar çözülecektir. Ancak eğer, netlenen nokta ile net çıkan nokta arasında büyük fark varsa, o zaman kameranın arızalı olması muhtemeldir.
-Vidalar: Kameranın alt kısmındaki ve üzerindeki vidaların tornavida ile hasar alıp almadığına dikkat edin. Eğer kamera tamir görmüşse, bu vidalar üzerinde çoğunlukla tornavida izleri oluşur.
-Kameranın Alt Yüzeyi: Eğer bir kamera çok uzun süre ve biraz da özensiz kullanıldıysa, genellikle bunu alt yüzeyinin durumundan belli eder. Alt yüzeyde ve alt köşelerdeki çizikler ve boya atmaları, yoğun kullanılan bir kameraya işaret eder.
-Lastik Aksam: Kameranın üzerinde, özellikle el ile tutulan lastik aksam alkol veya terdeki asitlerle yumuşar ve yapışkanından kurtulur. Bunlar daha sonradan kesilerek tekrar yapıştırılabiliyor ancak hem estetik olarak güzel görünmüyor, hem de bazen olması gerektiği ergonomiyi kaybedebiliyor.
-Flaş Bağlantı (Hot Shoe) Yuvası: Bu yuvayı eğilmelere, aşınmalara ve korozyona karşı kontrol edin. Bu yuvadaki bir hasar, flaş kullanamamanıza neden olacaktır.
-Tekerler, Mandallar ve Düğmeler: Başta pozlama modu tekeri, diyafram ve enstantane tekerleri olmak üzere, kameranın üzerindeki tüm düğme, mandal ve tekerlerinin çalışıp çalışmadığını kontrol edin.
-Hafıza Kartı Yuvası: Kameraya hafıza kartı takarakk, hafıza kartı yuva/yuvalarının düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol edin.
-Şarj Cihazı ve Batarya: Şarj Cihazı ve Bataryanın orijinal olup olmadığını kontrol edin. Yan sanayi bataryalar ucuzdur, kullanım ve yaşam ömürleri daha kısadır. Çok kalitesiz olanlar kameraya zarar verebilirler. Şarj cihazlarında da yangın tehlikesi mevcuttur.
Kameralar çok komplike mekanik/elektronik cihazlar olduğundan, tüm bunlara dikkat etseniz dahi arızalı bir ürün alabilme ihtimaliniz her zaman mevcuttur. O yüzden, bu konularda çok tecrübeye sahip değilseniz, bir mağazadan ikinci el ürün almayı düşünebilirsiniz. Bu durumda bir arıza durumunda, en azından muhatap olabileceğiniz bir yer olacaktır.
Mutlaka kamerayı aldıktan sonra, kısa sürede tüm özelliklerini denemeye ve gözlemlemeye çalışmanızı öneririm.
Umarım bu kılavuz size ikinci el satın alımlarınızda yardımcı olur ve güvenle bir alışverişi tamamlayarak, uygun fiyatlı, temiz ve uzun süre size hizmet edebilecek bir kameraya sahip olursunuz.